عباس کاظمی؛ محبوبه حاجمحمدحسینی
چکیده
مقالة حاضر مطالعهای است بر روی تحقیقات انجامشده در دپارتمانهای مطالعات فرهنگی در ایران (پایاننامهها و تحقیقات پژوهشگران) و مقالات دو مجلة علمیـ پژوهشی در حوزة مطالعات فرهنگی (تحقیقات فرهنگی و مطالعات فرهنگی و ارتباطات). پرسشهای اصلیای که مقاله حول آنها سامان گرفته است عبارتاند از اینکه مطالعات فرهنگی در ایران چگونه ...
بیشتر
مقالة حاضر مطالعهای است بر روی تحقیقات انجامشده در دپارتمانهای مطالعات فرهنگی در ایران (پایاننامهها و تحقیقات پژوهشگران) و مقالات دو مجلة علمیـ پژوهشی در حوزة مطالعات فرهنگی (تحقیقات فرهنگی و مطالعات فرهنگی و ارتباطات). پرسشهای اصلیای که مقاله حول آنها سامان گرفته است عبارتاند از اینکه مطالعات فرهنگی در ایران چگونه شرایط و امکان خوانش را به تصویر کشیده است؟ آیا میتوان گونهشناسیای از انواع قرائتکنندگان از متن در ایران به دست داد؟ بهطور خاص این پرسش برای ما اهمیت دارد که چه درکی از مخاطب در مطالعات فرهنگی ایرانی وجود دارد؟ و در نهایت هدف فهم محدودیتهای تحقیقات مبتنی بر خوانش در ایران است. نتایج نشان داده است که مطالعات فرهنگی در آموزش عالی ایران، بیشتر تمایل داشته است از نوعی مخاطب فعال که مستمراً مقاومت میکند سخن بگوید و کمتر به عنصر ایدئولوژی و نقش قدرت در برساختن مخاطب اشاره داشته است. درعینحال، مخاطبی که مطالعات فرهنگی آموزش عالی ایران از آن پرده برداشته است، سوژة طبقة متوسط تهرانی است که عمدتاً دارای سرمایة فرهنگی بالاست. شکل دیگری از مخاطب که اخیراً تحقیقات از آن یاد کردهاند نه حول مقاومت، بلکه بیشتر حول لذت معنا میشود. مخاطب لذتطلب اساساً از الگوی هال خارج میشود و الگوی متفاوتی از مواجهه با متن را ابداع میکند.